Soms word je in de politiek door je collega’s de mond gesnoerd. Dit overkwam fractievoorzitter Hanneke van de Gevel op donderdag 19 maart toen zij het binnengekomen rapport over de extramuralisering in de Raad wilde bespreken. Eerlijk Alternatief wilde horen wat de standpunten van alle partijen zijn over dit onderwerp om zo wellicht met een gezamenlijk voorstel richting college te kunnen komen om sommige zaken voortijdig bij te sturen. Hanneke was stomverbaasd dat de meeste partijen haar vraag te onduidelijk vonden, haar gedeeltelijk gehouden betoog te gedetailleerd met voorbeelden of juist niet genoeg gedetailleerd of zelfs te prematuur, terwijl onze inwoners hier nu toch dagelijks mee geconfronteerd worden.
Extramuralisering betekent niets anders dan het streven om iemand buiten een instelling gelijkwaardige zorg te bieden. Een veelbesproken onderwerp, ook in de landelijke politiek, want eerst zijn een hoop instellingen gesloten waardoor mensen weer voor zichzelf moesten gaan zorgen. Doordat deze zorg nu de verantwoordelijkheid van de gemeente wordt blijkt vaak dat deze zorg niet geleverd kan worden. Waardoor mensen eigenlijk weer een indicatie krijgen voor een instelling, maar daar is minder plaats dan voorheen. Ook de nodige aanpassingen aan de woning worden niet altijd gehonoreerd. Eerlijk Alternatief vond het rapport genoeg aanleiding om een discussie te willen voeren met de andere elf fracties en de meldingen die bij ons zijn binnen gekomen daarin als voorbeeld van uitwerking van maatregelen te gebruiken.
Hanneke legt uit:
“Wij wilden graag het onderzoeksrapport ‘Extramuralisering’ bespreken. Mensen met een beperking (en dus met een zorg- hulpvraag) moeten langer thuis blijven wonen en dat betekent nogal wat voor ons dorp. In dit onderzoek van de gemeente staan zorgen opgesomd. Zo zijn er straks bijvoorbeeld te weinig woningen en kunnen mensen straks gedwongen worden om te verhuizen. De gemeenteraad moet het beleid van het college toetsen, controleren en eventueel kaders aanbieden. Ik was met stomheid geslagen toen ik binnen twee minuten, door collegaraadsleden, afgekapt werd. Eerlijk Alternatief wil gewoon toetsen en controleren en de bezuinigingen op de zorg baren ons veel zorgen.
Hieronder mijn betoog zoals ik het graag in zijn geheel had willen voordragen en daarmee een start makend voor een goede raadsbrede discussie. Die gaan we dan op een later tijdstip voeren, want het onderwerp is voor ons van essentieel belang en kun je nooit te vroeg voeren.”
Betoog Hanneke donderdag 19 maart:
“De gemeente heeft eind vorig jaar een goed stuk geschreven over de hervorming van de langdurige zorg, ook wel het scheiden van wonen en zorg genoemd en met een duur woord extramuralisering. Eerlijk Alternatief vindt het belangrijk dat de Raad hierover van gedachten wisselt en dat wij ons niet afwachtend opstellen.
Ik neem u mee in onze visie en wij horen graag wat u daar van vindt, daarbij gebruik ik cassussen om te duiden wat verschillende maatregelen in de praktijk betekenen voor mensen:
Wonen:
Dat mensen langer thuis moeten blijven wonen is natuurlijk een fantastisch streven, maar bij ons meldpunt hebben wij ook meldingen gekregen dat de woningbouw te makkelijk wijst naar de gemeente om bijvoorbeeld een traplift voor een bovenwoning te vergoeden terwijl er een beneden een woning leeg staat. De woningbouw gaf als reactie dat die benedenwoning voor jongeren zijn. Dat is toch niet te verkopen. Of bij een andere casus moest iemand maar verhuizen naar Zoetermeer of Den Haag. Dan is zo’n persoon zijn hele netwerk kwijt. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. De participatiemaatschappij benadrukt juist het belang van het eigen sociale netwerk, dicht in de buurt. We komen in de nabije toekomst woningen tekort voor zorgbehoevenden.
Zorg en ondersteuning:
Er zijn bij ons meldpunt meldingen binnen gekomen dat er nog steeds erg conservatief wordt gedacht over dagbesteding. Dagbesteding is heel belangrijk voor mensen met een beperking. Dagbesteding vindt plaats op vaste locaties, voor een aantal dagdelen inclusief vervoer. Maar waarom zou iemand niet bijvoorbeeld 1 x per week naar een horecavoorziening mogen om daar zijn of haar eigen netwerk te kunnen ontmoeten. (Als iemand dit bijvoorbeeld zijn hele leven heeft gedaan) De kosten gaan dan zelfs omlaag want er is geen betaalde begeleiding voor nodig, maar alleen vervoer. Dat kan momenteel niet via de gemeente.
Sociale gevolgen:
Er dreigt een tekort aan budget voor huishoudelijke hulp. Als ik kijk naar huishoudelijke zorg leg ik u de volgende casus voor. Twee vrouwen in het centrum van Pijnacker, allebei 90 jaar krijgen beide drie uur huishoudelijke hulp. De ene vrouw heeft een heel netwerk en de andere niet. Zou je dan niet beter die ene mevrouw zonder netwerk vijf uur moeten geven vanwege de sociale controle en de andere mevrouw met netwerk maar één uur? Dat is nou precies het maatwerk dat wij graag willen zien.
Eén loket en maatwerkondersteuning:
Wij hebben in ons meldpunt meldingen binnen gekregen van mensen die door de bomen het bos niet meer zagen. Een zelfstandig ondernemer die timmerman was kreeg een herseninfarct. Dit gezin had geen inkomsten meer. Hij lag geheel verlamd en aan de sondevoeding in het ziekenhuis. Er moest een uitkering aangevraagd worden maar het UWV werkt alleen met standaard formulieren, er moest bijstand aangevraagd worden maar hoe doe je dat als je man niets meer kan. De huurschuld liep op en daarnaast had het bedrijf schulden en moest failliet worden verklaard. Het duurde maar liefst vier maanden voordat er wat duidelijkheid kwam. Het zou wat ons betreft een aanbeveling zijn als bij het loket iemand zit die alles inventariseert en het geheel oppakt. Dus contact opneemt met de woningbouw, de uitkering regelt en kijkt naar schulden.
Prognose:
Zoals het er nu nog uitziet komen er nog meer zwaardere zorgvragers naar de gemeente. Wij missen daarop visie. Wat er namelijk gebeurd is in zorgland is dat heel veel mensen die een bepaald budget hadden, een hogere indicatiehebben gekregen. Dat was een trucje om ervoor te zorgen dat die mensen niet naar de gemeente werden overgeheveld. Die mensen komen in de toekomst toch naar de gemeente en wij hebben zorgen hoe we dit moeten regelen en financieren. Wij missen die aantallen.
Woningtekort:
In het rapport staat dat er een tekort is van 100 woningen over 15 jaar. In Nootdorp en Delfgauw is er over 5 jaar al een tekort. Dit kan niet anders dan leiden tot verhuizingen. Mensen met een beperking moet je niet verhuizen naar buiten de gemeente. Pijnacker is nog wel een optie omdat dat qua fysieke reistijd en cultuur nog wel te doen is, maar naar bijvoorbeeld de Schilderswijk is geen goed optie. Eerder hadden wij Ingrid uit Nootdorp die geen traplift kreeg in Nootdorp. Zij moest met twee puberkinderen verhuizen naar de Schilderswijk. Echt, dat kan je een gezin niet aandoen. Niet vanwege de Schilderswijk, maar vanwege het sociale netwerk. De buurvrouw deed immers dagelijks de boodschappen, de buurman zorgde voor de tuin. Ook had zij ook veel aanloop van mensen die haar hielpen. Hoe gaan we het woningtekort oplossen?
Huidige accommodaties:
De gemeente zou ook kunnen kijken naar mogelijkheden om bijvoorbeeld samen met Zorginstelling Pieter van Foreest om het oude Hofland op te knappen. Misschien is het mogelijk om daar een woonservicezone te creëren. Zien we nog andere mogelijkheden in bestaande accomodaties?
Techniek met TU:
Dan nog een laatste aanvulling c.q. vraag. In het rapport wordt gesproken over domotica. Dat heet in normaal Nederlands techniek. Er moet wat ons betreft intensief contact worden gezocht met de TU. Daar is veel expertise in bijvoorbeeld elektronische dementietafels. Mensen met een dementieel syndroom vinden het prettig om zaken van tafel weg te vegen zoals pluisjes, blaadjes. Het klinkt voor u misschien stom, maar die mensen worden zo bezig gehouden. Er zijn veel proefprojecten rondom domotica. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente hier actief op inzet!
Blijven melden:
Als laatste wil ik een bijzondere dank uitspreken naar de ambtenaren. Ons meldpunt Zorg om Zorg staat nog steeds open, wij zullen alles doormelden aan het ambtelijk apparaat, maar duidelijk is wel dat in alle casussen ambtenaren van zeer goede wil zijn en er hard voor werken. Het is allemaal nieuw en allemaal niet makkelijk maar echt het zijn stuk voor stuk toppers!
Wilt u ook iets melden met betrekking tot zorg, of heeft u vragen of loopt u ergens tegenaan? Mail het aan Hanneke of aan Francine. Meldpunt Zorg om Zorg.