Vanavond is het begrotingsdebat. Hieronder leest u mijn betoog.
Beste mensen,
U bent van mij gewend dat ik vaak tijdens de begrotingsraad een beschouwend betoog houd. Deze keer geen cadeautjes of metaforen over een reuzenrad, want ik wil mijn zorgen uiten. Over het dualisme in deze raad. De wet dualisering gemeentebestuur is 10 jaar geleden ingevoerd zodat de raad 3 duidelijke rollen krijgt: de volksvertegenwoordiging, de kaderstellende rol en de controlerende rol. We kregen het recht om een enquªte te houden, gebruik te maken van fractieondersteuning en ambtelijke bijstand.
Dit alles had als doel om de relatie met de burger te versterken.
Ik ga een aantal beginselen eruit lichten en neem dan voorbeelden uit deze raad. Ik doe dit omdat de coalitie elkaar in een behoorlijke wurggreep houdt en dat dit negatief is voor de controlerende, toetsende rol vanuit de raad naar het college. (lees verder)
Professor Elzinga (hoogleraar staatsrecht) is min of meer de uitvinder van het dualisme. Hij vindt en vond het belangrijk dat politieke dossiers niet meer mogen worden afgehandeld in de fractievergadering of in de collegevergadering maar in het openbaar debat. Hierna volgen enkele voorbeelden waar ik, en mijn fractie, vraagtekens bij zetten.
Ik vraag mij af waarom de gehele coalitie de gelederen sloot zodat een debat over Ryck niet doorging? Naar verluidt was men bang voor de positie van wethouder Oudhof. Een debat zat er niet in en dat is niet conform dualisme. Dat de wethouder meer tijd nodig heeft voor beantwoording hoeft niet via een een-tweetje met coalitiepartner CDA gespeeld te worden. Vraag om meer tijd in de raad en niet in het achterkamertje.
Want wie bestuurt nu eigenlijk de fracties van de coalitiepartners? Is dat de fractievoorzitter of wordt hij als een marionet door de desbetreffende wethouder van die partij aangestuurd?
Meewerken aan het verhogen van inhoudelijke kennis van bepaalde zaken is voor mij de gewoonste zaak van de wereld, zonder politiek winstbejag, maar gewoon vanuit het delen van ervaring en kennis. Natuurlijk heb ik D66 wethouder Van Staalduine geholpen achter de schermen over de invulling van de doelgroep cliënten op Oranjehof omdat ik geen politiek wil bedrijven over de rug van kwetsbare mensen. Of die mevrouw die insprak over de WSW Die heb ik achter de schermen geholpen en ze heeft gewonnen.
Professor Engels (hoogleraar gemeenterecht en gemeentekunde) geeft aan dat een volwassen lokaal bestuur bestaat uit gemeenten die zelf hun opgaven op een kwalitatief goed niveau vervullen met sterke bestuurders en een zelfbewuste gemeenteraad die op hoofdlijnen aanstuurt en scherp controleert.
Hoe komt t dan toch dat Groen Links dan een wethouder neerzet zonder werkervaring die vervolgens begin dit jaar zelf opstapt nadat er een fout was gemaakt met de incidentele aanvullende uitkering? Ik vind het onbegrijpelijk dat de waarschuwing eerder door Eerlijk Alternatief in april 2011 in de wind werd geslagen. Fijn dat er nu een nieuwe wethouder met kennis is, maar de vertraging in de dossiers is mede door herverdeling van de portefeuilles schrijnend om te zien.
En hoe komt het toch dat een motie collectief door de coalitie over overhead en de Balkenendenorm werd afgewimpeld met ‘het komt nog te vroeg’. Maar niemand wist wanneer de tijd dan wel rijp was. De rechtse partijen vinden dat subsidie zo laag mogelijk moet zijn en de linkse partijen willen graag een maximum stellen aan hoge inkomens van gesubsidieerde instellingen. Zonder inzicht heeft de raad geen de toetsende rol op de belastingcenten. Het antwoord van het college en de coalitie is vaak botweg nee tegen en initiatief van de oppositie, zonder argumentatie.
Waarom reageert de burgemeester en een raadslid van de PvdA in blogjes zo negatief op het jeugdzorg-onderzoeksrapport ‘Kritisch voor Kinderen’ van mijn partij? Het rapport wat later bijval kreeg van inspectie jeugdzorg en de rekenkamer, is nota bene behandeld in een commissie van de Tweede Kamer.
Waarom wordt een motie dat zienswijzen niet in de vakanties mogen neergelegd weggestemd omdat het een overbodige motie zou zijn? Een paar maanden later gebeurde het weer! In ieder geval wordt deze partij onder de bevolking en buiten de gemeentegrenzen wel serieus genomen.
Verder zegt Engels ‘een professioneel bestuurlijk stelsel vraagt kortom om een volwassen gemeentebestuur met voldoende bestuurskracht en in een transparante en niet door bestuurlijke dichtheid-verlammende omgeving. Anders kan het lokaal bestuur als volwaardige en zelfstandige bestuurslaag wel opdoeken.’
Waarom lekt VVD wethouder Van Haagen bewust in de plaatselijke krant over AckersWoude? En een maand later reageert de gehele coalitie op een initiatief van mij om tot een uitspraak te komen over het lekken dat het allemaal te vroeg kwam en men nog geen mening had gevormd?
Verder zegt Engels dat men meer gebruik moet maken van enquªte-recht.
Waarom wordt het verzoek voor een onderzoek ten aanzien van Avalex oppositiebreed geweerd? Maar ook een simpeler verzoek over een debat over de WMO? Pas toen ik het politiek neutraal deed ging men akkoord en werd het rapport vervolgens onder luid applaus aangeboden aan de wethouder. Terwijl merendeel niet eens wist wat erin stond.
‘Een zorgpunt is (zo zegt Engels) het nog onderontwikkelde gevoel voor de nieuwe werkelijkheid op het gebied van integriteit. Het omgaan met (de schijn van) belangenverstrengeling, vooringenomenheid, geheimhouding en vertrouwelijkheid blijkt nog teveel te steunen op klassieke of -erger nog- eigen opvattingen over de normeringen die daarin van belang zijn.’
Kijk maar eens naar Lansingerland, daar is al jaren een probleem op het gebied van bestuurlijke integriteit en vertrouwen. Men kiest daar nu om juist over dat onderwerp een debat te gaan voeren. Dat lijkt mij hier ook zinvol, in ieder geval zinvoller dan dat we straks een BING-rapport moeten gaan beoordelen.
Beste mensen wat ik wil zeggen is dat ik het best begrijp dat 5 coalitiepartijen water bij de wijn moeten doen. De 5 coalitiepartijen hebben een breed draagvlak (van links naar rechts) maar wees eerlijk naar de oppositie en naar elkaar. Ga open het debat aan. Samen streven we naar een behoorlijk bestuur wat alleen maar beter wordt bij openheid en eerlijkheid. Als iedereen serieus genomen wordt komen we samen verder. Let wel ik heb het hier de hele tijd over een Nederlandse wet gehad. Duidelijk is dat moties van de oppositie eigenlijk geen kans maken en dat Groen-Links en de VVD hier vreemd genoeg dezelfde kleur hebben.
We weten het allemaal: eerlijkheid duurt het langst en de waarheid komt altijd bovendrijven! En hopelijk, mede door mijn gloedvolle betoog, wordt ons een volgend lijk uit de kast, met of zonder financiële gevolgen, bespaard.